‘Het is tijd voor striktere en beter afdwingbare maatregelen tegen overgewicht’
Het aantal Nederlanders met overgewicht neemt alleen maar toe. — © Getty Images
Overgewicht is een van de grootste oorzaken van welvaartsziekten, en we krijgen er maar geen grip op. Want alle (overheids)maatregelen ten spijt, het aantal kinderen en volwassenen met overgewicht neemt al jaren toe. Als we op deze voet verdergaan, is in 2040 14 procent van de kinderen, en 55 procent van de volwassenen te zwaar, met alle risico’s van dien.
De Nederlandse overheid wil het aantal mensen dat rookt, overgewicht heeft of problematisch alcohol drinkt terugdringen. Daarom werd in 2018 met ruim zeventig maatschappelijke organisaties het Nationaal Preventieakkoord gesloten, tal van afspraken die ervoor moeten zorgen dat de Nederlandse bevolking gezonder gaat leven. Het aantal rokers, problematische drinkers en mensen met overgewicht moet in 2040 fors zijn gedaald, en er zou dan bovendien een rookvrije generatie moeten zijn.
Werkt niet
Maar het werkt niet, constateerde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu onlangs. En dat is niet verwonderlijk omdat het de voedingsmiddelenindustrie, tabaksindustrie en alcoholproducenten is gelukt om echt strenge maatregelen die hun commerciële belangen zouden schaden, fors af te zwakken of uit het akkoord te houden.
Ambitieuze doelen formuleren is niet genoeg. Met vrijblijvende afspraken, kom je er niet. Op en rond scholen, in wijken en in sportkantines kunnen kinderen zonder problemen een (betaalbaar) broodje shoarma, chocoladerepen, snoep en koeken kopen.
Afdwingbaar
Mooie intenties te over, maar ze leveren weinig op. Het is tijd voor striktere en beter afdwingbare maatregelen. Daar is alle reden toe. Want dikke kinderen hebben niet alleen meer kans op lichamelijke problemen, ze hebben ook vaker psychosociale problemen dan kinderen met een gezond gewicht. Denk aan een laag zelfvertrouwen en stigmatisering. Een ongezonde leefstijl kan de cognitieve ontwikkeling en schoolprestaties belemmeren.
Er is dus veel meer nodig, en het is nu nodig. Denk aan een nultarief voor de btw voor gezond voedsel, het beperken van het aantal verkooppunten van ongezond voedsel, alcohol en tabak, en het verder beperken van reclame daarvoor. En begin zo vroeg mogelijk. Betrek ouders, het gezin en de omgeving bij dit proces. In Limburg is meer dan de helft van de volwassenen te zwaar en van de 13- en 14-jarigen heeft a 13 procent overgewicht. Dat zijn heel veel mensen. Dan kom je niet meer weg met goede bedoelingen.