04.11.2012 Aufrufe

Aufgaben und Lösungen - Institut für Maschinenwesen

Aufgaben und Lösungen - Institut für Maschinenwesen

Aufgaben und Lösungen - Institut für Maschinenwesen

MEHR ANZEIGEN
WENIGER ANZEIGEN

Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.

YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.

FRITZ-SÜCHTING-INSTITUT FÜR MASCHINENWESEN<br />

DER TECHNISCHEN UNIVERSITÄT CLAUSTHAL<br />

Professor Dr.-Ing. Peter Dietz<br />

R05 - Reibschlüssige Verbindungen<br />

Aufgabe1:<br />

01.12.2003<br />

en<br />

Auf einer Hohlwelle aus Ck 45 soll eine Riemenscheibe aus einer Aluminiumlegierung<br />

mittels einer zylindrischen Preßverbindung montiert werden.<br />

Daten:<br />

Streckgrenze Welle ReHW = 400 N/mm 2<br />

Streckgrenze Nabe ReHN = 250 N/mm 2<br />

E-Modul Welle EW = 2⋅10 5 N/mm 2<br />

E-Modul Nabe EN = 7⋅10 4 N/mm 2<br />

Querkontraktionszahl νW = 0,3<br />

Querkontraktionszahl νN = 0,33<br />

Drehzahl n = 1500 min -1<br />

Reibbeiwert µ = 0,4<br />

Rutschsicherheit νR = 1,7<br />

Sicherheit ν = 1,25<br />

Rauhigkeit Welle RzW = 4 µm<br />

Rauhigkeit Nabe RzN = 5 µm<br />

1. Wie groß ist die erforderliche Mindestpressung in der Teilfuge, wenn eine Leistung<br />

von 18 kW übertragen werden soll?<br />

2. Berechnen Sie das kleinste erforderliche Übermaß!<br />

3. Welche Pressung ist in der Fuge maximal zulässig?<br />

4. Für die berechnete Verbindung wurde eine Passung H6/s6 gewählt. Überprüfen<br />

Sie die Eignung dieser Passungsauswahl!<br />

5. Führen Sie einen Festigkeitsnachweis <strong>für</strong> die ausgewählte Passung durch!


Aufgabe 2:<br />

Das Schwungrad einer Münzprägemaschine wird während der Anlaufphase in tA = 2<br />

Sek<strong>und</strong>e auf die Nenndrehzahl n = 490 min -1 beschleunigt. Es soll mittels eines zylindrischen<br />

Schrumpfverbandes reibschlüssig auf der Welle befestigt werden.<br />

Daten:<br />

Trägheitsmoment Schwungsrades J = 120 kgm 2<br />

Sicherheit gegen Rutschen: νR = 1,6<br />

Sicherheit gegen Fließen: ν F= 1,5 Haftbeiwert: µH = 0,14<br />

Wärmedehnungskoeffizient: β = 11x10 -6 m/mK<br />

Nabe (GG-35): EN = 2x10 5 N/mm 2<br />

ReHN = 390 N/mm 2<br />

Querkontraktionszahl νN = 0,31<br />

Rauhigkeit Nabe RzN = 6 µm<br />

Welle (42CrMo4) EW = 2,1x10 5 N/mm 2 Querkontraktionszahl νW = 0,3<br />

ReHW = 780 N/mm 2<br />

Rauhigkeit Welle RzW = 4 µm<br />

1. Berechnen Sie das zu übertragende Moment Tmax! (Hinweise: Falls Sie 1. nicht<br />

lösen können, rechnen Sie mit Tmax= 3079 Nm weiter !)<br />

2. Berechnen Sie den erforderlichen Paßfugendruck!<br />

3. Berechnen Sie den zulässigen Paßfugendruck bei reiner Beanspruchung durch<br />

den Schrumpfverband!<br />

4. Berechnen Sie das erforderliche Schrumpfmaß!<br />

5. Berechnen Sie das zulässige Schrumpfmaß!<br />

6. Wählen Sie aus dem System Einheitsbohrung eine geeignete Passung aus!<br />

7. Berechnen Sie die erforderliche Temperaturdifferenz bei einem Einbauspiel von<br />

0,041 mm!<br />

8. Führen Sie <strong>für</strong> die ausgewählte Passung sowohl eine Überprüfung der Übertragungsfähigkeit<br />

als auch eine Festigkeitsrechnung durch!


Aufgabe 3:<br />

- 3 -<br />

Auf die Welle einer Antriebsmaschine ist die Riemenscheibe aus Grauguß mit 2 Ringfeder –<br />

Spannelementen 40X45 montiert.<br />

Daten:<br />

Wellendurchmesser DW = 40 mm<br />

Bohrung der Riemenscheibe Di = 45 mm<br />

Außendurchm. Riemenscheibe Da<br />

= 70 mm<br />

Breite eines Klemmrings l = 5,3 mm<br />

Schrägungswinkel α = 16°42´<br />

(indifferenter Klemmfall)<br />

Zugfestigkeit GG 25 Rm = 250 N/mm 2<br />

Die Riemenscheibe ist vereinfacht als zylindrisches Element zu rechnen. Der Reibkoeffizient<br />

Stahl/Stahl <strong>und</strong> Stahl/Grauguß ist überall gleich.<br />

1. Wie groß ist der Reibbeiwert µH?<br />

(Hinweis: Falls Sie 1. nicht lösen können, rechnen Sie mit µH = 0,15 weiter!)<br />

2. Wie verteilt sich das Drehmoment auf die beiden Ringfeder – Spannelemente, um ein<br />

Dehmoment von 80 Nm übertragen zu können?<br />

3. Wie groß ist der Paßfugendruck der Spannringe auf die Bohrung der Riemenscheibe.<br />

4. Ab welcher Axialkraft, die durch die Schraube aufgebracht wird, ist die Verbindung im<br />

entsprechenden Einbauzustand so vorgespannt, dass sie das geforderte Drehmoment<br />

von 80 Nm übertragt?<br />

5. Kann die Riemenscheibe das geforderte Drehmoment übertragen (Siherhaitsfaktor ν =<br />

2,5) ?


- 4 -<br />

Lösung zur Aufgabe 1:<br />

1) Erforderliche Pressung<br />

2<br />

2<br />

2<br />

1<br />

2<br />

/<br />

61<br />

,<br />

8<br />

4<br />

,<br />

0<br />

40<br />

15<br />

2<br />

114600<br />

7<br />

,<br />

1<br />

6<br />

,<br />

114<br />

min<br />

1500<br />

2<br />

18000<br />

60<br />

2<br />

60<br />

2<br />

mm<br />

N<br />

mm<br />

mm<br />

Nmm<br />

p<br />

Nm<br />

W<br />

n<br />

P<br />

P<br />

T<br />

mit<br />

b<br />

r<br />

T<br />

p<br />

erf<br />

p<br />

R<br />

erf<br />

=<br />

⋅<br />

⋅<br />

⋅<br />

⋅<br />

=<br />

=<br />

⋅<br />

⋅<br />

=<br />

⋅<br />

⋅<br />

=<br />

=<br />

⋅<br />

⋅<br />

⋅<br />

⋅<br />

=<br />

−<br />

π<br />

π<br />

π<br />

ω<br />

µ<br />

π<br />

ν<br />

2) erforderliches Übermaß<br />

S<br />

q<br />

q<br />

E<br />

q<br />

q<br />

E<br />

r<br />

p<br />

S W<br />

W<br />

W<br />

W<br />

N<br />

N<br />

N<br />

N<br />

p<br />

erf<br />

erf<br />

∆<br />

+<br />

⎥<br />

⎦<br />

⎤<br />

⎢<br />

⎣<br />

⎡<br />

⎟<br />

⎟<br />

⎠<br />

⎞<br />

⎜<br />

⎜<br />

⎝<br />

⎛<br />

−<br />

−<br />

+<br />

+<br />

⎟<br />

⎟<br />

⎠<br />

⎞<br />

⎜<br />

⎜<br />

⎝<br />

⎛<br />

+<br />

−<br />

+<br />

⋅<br />

⋅<br />

= ν<br />

ν<br />

1<br />

1<br />

1<br />

1<br />

1<br />

1<br />

( ) ( )<br />

mm<br />

S<br />

m<br />

m<br />

m<br />

R<br />

R<br />

S<br />

r<br />

r<br />

q<br />

r<br />

r<br />

q<br />

erf<br />

zN<br />

zW<br />

aW<br />

iW<br />

W<br />

aN<br />

iN<br />

N<br />

3<br />

2<br />

2<br />

2<br />

2<br />

10<br />

37<br />

,<br />

8<br />

6<br />

,<br />

3<br />

5<br />

4<br />

4<br />

,<br />

0<br />

4<br />

,<br />

0<br />

4444<br />

,<br />

0<br />

15<br />

10<br />

1837<br />

,<br />

0<br />

35<br />

15<br />

−<br />

⋅<br />

=<br />

⇒<br />

=<br />

+<br />

⋅<br />

=<br />

+<br />

⋅<br />

=<br />

∆<br />

=<br />

⎟<br />

⎠<br />

⎞<br />

⎜<br />

⎝<br />

⎛<br />

=<br />

⎟<br />

⎟<br />

⎠<br />

⎞<br />

⎜<br />

⎜<br />

⎝<br />

⎛<br />

=<br />

=<br />

⎟<br />

⎠<br />

⎞<br />

⎜<br />

⎝<br />

⎛<br />

=<br />

⎟<br />

⎟<br />

⎠<br />

⎞<br />

⎜<br />

⎜<br />

⎝<br />

⎛<br />

=<br />

µ<br />

µ<br />

µ<br />

3) Zulässige Pressung<br />

2<br />

2<br />

2<br />

2<br />

max<br />

/<br />

63<br />

,<br />

81<br />

/<br />

200<br />

2<br />

1837<br />

,<br />

0<br />

1<br />

/<br />

200<br />

5<br />

,<br />

1<br />

/<br />

250<br />

)<br />

(<br />

);<br />

(<br />

2<br />

1<br />

mm<br />

N<br />

mm<br />

N<br />

p<br />

mm<br />

N<br />

mm<br />

N<br />

R<br />

Nabe<br />

die<br />

<strong>für</strong><br />

p<br />

Nabe<br />

der<br />

Ausfall<br />

q<br />

p<br />

zul<br />

F<br />

HN<br />

e<br />

zul<br />

zul<br />

N<br />

zul<br />

=<br />

⋅<br />

−<br />

=<br />

=<br />

=<br />

=<br />

=<br />

⋅<br />

−<br />

=<br />

ν<br />

σ<br />

σ<br />

4) Überprüfung der Passung<br />

m<br />

U<br />

m<br />

U<br />

Übermaße<br />

Welle<br />

s<br />

Bohrung<br />

H<br />

µ<br />

µ<br />

22<br />

013<br />

,<br />

30<br />

035<br />

,<br />

30<br />

48<br />

30<br />

048<br />

,<br />

30<br />

:<br />

30<br />

6<br />

30<br />

30<br />

6<br />

30<br />

min<br />

max<br />

48<br />

35<br />

13<br />

0<br />

=<br />

−<br />

=<br />

=<br />

−<br />

=<br />

⇒<br />

⇒<br />

+<br />

+<br />

+


- 5 -<br />

Das maximal zulässige Übermaß<br />

m<br />

S<br />

m<br />

U<br />

m<br />

S<br />

m<br />

U<br />

g<br />

Überprüfun<br />

m<br />

q<br />

q<br />

E<br />

q<br />

q<br />

E<br />

p<br />

r<br />

S W<br />

W<br />

W<br />

W<br />

N<br />

N<br />

N<br />

N<br />

l<br />

zu<br />

p<br />

µ<br />

µ<br />

µ<br />

µ<br />

µ<br />

ν<br />

ν<br />

369<br />

,<br />

8<br />

11<br />

2<br />

215<br />

,<br />

45<br />

24<br />

2<br />

215<br />

,<br />

45<br />

1<br />

1<br />

1<br />

1<br />

1<br />

1<br />

min<br />

min<br />

max<br />

max<br />

max<br />

=<br />

><br />

=<br />

=<br />

<<br />

=<br />

=<br />

⎥<br />

⎦<br />

⎤<br />

⎢<br />

⎣<br />

⎡<br />

⎟<br />

⎟<br />

⎠<br />

⎞<br />

⎜<br />

⎜<br />

⎝<br />

⎛<br />

−<br />

−<br />

+<br />

+<br />

⎟<br />

⎟<br />

⎠<br />

⎞<br />

⎜<br />

⎜<br />

⎝<br />

⎛<br />

+<br />

−<br />

+<br />

⋅<br />

⋅<br />

=<br />

Damit sind die Bedingungen erfüllt ⇒ Ok!<br />

5) Festigkeitnachweis<br />

Die Pressung pmax wird ohne Berücksichtigung des Übermaßverlustes berechnet<br />

2<br />

max<br />

2<br />

max<br />

2<br />

max<br />

2<br />

max<br />

2<br />

max<br />

2<br />

max<br />

2<br />

max<br />

max<br />

/<br />

52<br />

,<br />

19<br />

1<br />

2<br />

0<br />

/<br />

88<br />

,<br />

62<br />

1<br />

1<br />

/<br />

33<br />

,<br />

43<br />

:<br />

/<br />

7<br />

,<br />

112<br />

1<br />

1<br />

/<br />

33<br />

,<br />

43<br />

/<br />

156<br />

1<br />

2<br />

0<br />

:<br />

/<br />

33<br />

,<br />

43<br />

1<br />

1<br />

1<br />

1<br />

1<br />

1<br />

2<br />

/<br />

mm<br />

N<br />

p<br />

q<br />

q<br />

mm<br />

N<br />

p<br />

q<br />

q<br />

mm<br />

N<br />

p<br />

Nabe<br />

die<br />

<strong>für</strong><br />

mm<br />

N<br />

p<br />

q<br />

q<br />

mm<br />

N<br />

p<br />

mm<br />

N<br />

p<br />

q<br />

Welle<br />

die<br />

<strong>für</strong><br />

mm<br />

N<br />

q<br />

q<br />

E<br />

q<br />

q<br />

E<br />

rp<br />

U<br />

p<br />

N<br />

N<br />

aN<br />

raN<br />

N<br />

N<br />

iN<br />

riN<br />

W<br />

W<br />

aW<br />

raW<br />

W<br />

iW<br />

riW<br />

W<br />

W<br />

W<br />

W<br />

N<br />

N<br />

N<br />

N<br />

=<br />

⋅<br />

−<br />

⋅<br />

=<br />

=<br />

=<br />

⋅<br />

−<br />

+<br />

=<br />

−<br />

=<br />

−<br />

=<br />

−<br />

=<br />

⋅<br />

−<br />

+<br />

−<br />

=<br />

−<br />

=<br />

−<br />

=<br />

−<br />

=<br />

⋅<br />

−<br />

−<br />

=<br />

=<br />

=<br />

⎥<br />

⎦<br />

⎤<br />

⎢<br />

⎣<br />

⎡<br />

⎟<br />

⎟<br />

⎠<br />

⎞<br />

⎜<br />

⎜<br />

⎝<br />

⎛<br />

−<br />

−<br />

+<br />

+<br />

⎟<br />

⎟<br />

⎠<br />

⎞<br />

⎜<br />

⎜<br />

⎝<br />

⎛<br />

+<br />

−<br />

+<br />

⋅<br />

=<br />

ϕ<br />

ϕ<br />

ϕ<br />

ϕ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

ν<br />

ν


- 6 -<br />

Schubspannung aufgr<strong>und</strong> des Drehmoments<br />

T ⋅ rp<br />

32 ⋅T<br />

⋅ r<br />

τ t = =<br />

J t π ⋅ aN<br />

wird vernachlässigt<br />

p<br />

=<br />

4 4<br />

4 4<br />

( D − D ) π ⋅ ( 70 − 30 )<br />

iN<br />

32 ⋅114600<br />

Nmm ⋅15mm<br />

= 0,<br />

75 N / mm<br />

4<br />

⋅ mm<br />

Kritische Bereiche liegen am Innenrand der Welle <strong>und</strong> der Nabe<br />

Die Vergleichsspannung wird nach GEH überprüft<br />

σ<br />

σ<br />

VN i<br />

VN i<br />

=<br />

=<br />

=<br />

2<br />

riN<br />

43,<br />

33<br />

2<br />

riW<br />

+ σ<br />

2<br />

2<br />

ϕiN<br />

+ 62,<br />

83<br />

+ σ<br />

2<br />

ϕiW<br />

− σ<br />

2<br />

− σ<br />

43,<br />

33<br />

⋅σ<br />

+ 3⋅τ<br />

62,<br />

83<br />

250 N / mm2<br />

2<br />

σ zulN =<br />

= 200 N / mm<br />

1,<br />

25<br />

* σ VN i 92,<br />

45<br />

Ausnutzung A N = = = 0,<br />

46<br />

σ 200<br />

σ<br />

VW i<br />

σ<br />

σ<br />

zulN<br />

2<br />

t<br />

+ 3⋅τt<br />

400 N / mm2<br />

2<br />

σ zulN =<br />

= 320 N / mm<br />

1,<br />

25<br />

* σ VW i 156<br />

Ausnutzung A W = = = 0,<br />

49<br />

σ 320<br />

zulW<br />

−<br />

riN<br />

riW<br />

⋅σ<br />

ϕiN<br />

⋅<br />

ϕiW<br />

2<br />

= 92,<br />

45 N / mm<br />

2<br />

= 156 N / mm<br />

2<br />

2


Lösung zur Aufgabe 2<br />

1. Übertragendes Moment<br />

dω<br />

∆ω<br />

ω − 0<br />

T = J ⋅ = J ⋅ = J ⋅<br />

dt t t<br />

A<br />

T = 120 Kgm 2 . 51,31 s -1 /2s = 3078,6 Nm<br />

2. Erforderlicher Paßfugendruck<br />

p<br />

erf<br />

ν ⋅T<br />

=<br />

2π<br />

⋅ r ⋅ b ⋅ µ<br />

R<br />

2<br />

p<br />

3. Zulässiger Paßfugendruck<br />

p<br />

zul<br />

p zul<br />

σ zul<br />

=<br />

2<br />

1−<br />

q<br />

N<br />

;<br />

H<br />

A<br />

- 7 -<br />

; ω = 2πn/60 = 2. π. 490min/60min = 51,31 s -1<br />

3<br />

1,<br />

6 ⋅ 3078,<br />

6 ⋅10<br />

Nmm<br />

=<br />

=<br />

2 2<br />

2π<br />

⋅ 45 mm ⋅112<br />

mm ⋅ 0,<br />

14<br />

σ<br />

zul<br />

R<br />

=<br />

ν<br />

eHN<br />

F<br />

390 N / mm<br />

=<br />

1,<br />

5<br />

2<br />

260 N / mm ⋅ ( 1−<br />

0,<br />

224)<br />

=<br />

= 100,<br />

88 N / mm<br />

2<br />

4. erforderliche Schrumpfmaß<br />

2<br />

24,<br />

69<br />

2<br />

N / mm<br />

2<br />

= 260 N / mm<br />

⎡ 1 ⎛1<br />

+ qN<br />

⎞ 1 ⎛1<br />

+ qW<br />

⎞⎤<br />

= perf<br />

⋅ rp<br />

⋅ ⎢<br />

N<br />

⎥ + ∆S<br />

⎣ E ⎜ + ν +<br />

N q ⎟<br />

N E ⎜ −ν<br />

W q ⎟ ; wobei<br />

⎝1<br />

− ⎠ ⎝1<br />

− W ⎠⎦<br />

Serf W<br />

q<br />

N<br />

S erf<br />

⎛ r<br />

=<br />

⎜<br />

⎝ r<br />

iN<br />

aN<br />

⎞<br />

⎟<br />

⎠<br />

2<br />

⎛ 90mm<br />

⎞<br />

= ⎜ ⎟<br />

⎝190mm<br />

⎠<br />

2<br />

=<br />

0,<br />

224<br />

<strong>und</strong><br />

q<br />

W<br />

⎛ r<br />

=<br />

⎜<br />

⎝ r<br />

2 ⎡ 1 ⎛1<br />

+ 0,<br />

224 ⎞ 1 ⎛1 ⎞⎤<br />

= 26, 69 N / mm ⋅ 45mm<br />

⋅ ⎢<br />

⎜ + 0,<br />

31⎟<br />

+<br />

⎜ − 0,<br />

3⎟⎥<br />

+ ∆S<br />

5<br />

2<br />

5<br />

2<br />

⎣2<br />

⋅10<br />

N / mm ⎝1<br />

− 0,<br />

224 ⎠ 2,<br />

1⋅10<br />

N / mm ⎝1<br />

⎠⎦<br />

<strong>und</strong> ∆S = 0,4 . (RzN + RzW) = 4 . 10 -3 mm<br />

iW<br />

aW<br />

⎞<br />

⎟<br />

⎠<br />

2<br />

= 0<br />

Serf = 26,69 N/mm 2 . 5,7465 . 10 -5 mm 3 /N + 4. 10 -3 mm = 18,187. 10 -3 mm<br />

5. Zulässige Schrumpfmaß<br />

⎡ 1 ⎛1<br />

+ q<br />

⎤<br />

N ⎞ 1 ⎛1<br />

+ qW<br />

⎞<br />

S = ⋅ ⋅ ⎢ ⎜ + ⎟ + ⎜ − ⎟<br />

zul pzul<br />

rp<br />

ν N<br />

ν W ⎥<br />

⎣ EN<br />

⎝1<br />

− qN<br />

⎠ EW<br />

⎝1<br />

− qW<br />

⎠⎦<br />

Szul = 100,88 N/mm 2 . 5,7465 . 10 -5 mm 3 /N = 57,966. 10 -3 mm<br />

2


6. Wahl der geeigneten Passung<br />

Smin = 2. Serf = 36,374. 10 -3 mm<br />

Smax = 2. Szul = 115,932. 10 -3 mm<br />

- 8 -<br />

Die Übermaße U der Passung müssen folgende Bedingungen erfüllen:<br />

Umax < Smax<br />

Umin > Smin<br />

Somit ergibt sich die Passung H7/t6, wobei<br />

Umax = (90,113 –90) mm = 0,113 mm < Smax<br />

Umin = (90,091 –90,035) mm = 0,056 mm > Smin<br />

7. erforderliche Temperaturdifferenz<br />

1 ∆l<br />

1 S<br />

ϑ = ⋅ = ⋅<br />

β l β<br />

+ S<br />

*<br />

max e<br />

∇ = −<br />

rp<br />

11⋅10<br />

8. Übertragungsfähigkeit<br />

S * erf = Umin/2 = 0,056 mm /2 = 0,028 mm<br />

p<br />

p<br />

*<br />

erf<br />

*<br />

erf<br />

=<br />

=<br />

r<br />

p<br />

⎡ 1<br />

⋅ ⎢<br />

⎣ E<br />

41,<br />

77<br />

N<br />

⎛1<br />

+ q<br />

⎜<br />

⎝1<br />

− q<br />

N / mm<br />

Festigkeitsnachweis<br />

2<br />

N<br />

N<br />

><br />

S<br />

p<br />

*<br />

erf<br />

erf<br />

− ∆S<br />

⎞ 1 ⎛1<br />

+ q<br />

+ ν N ⎟ +<br />

E ⎜<br />

⎠ W ⎝1<br />

− q<br />

Ok!<br />

S * zul = Umax /2 = 0,113 mm /2 = 0,0565 mm<br />

1<br />

( ⋅ 0,<br />

113)<br />

mm + 0,<br />

041mm<br />

1<br />

⋅<br />

2<br />

= 197 K<br />

6<br />

m / mK 45mm<br />

W<br />

W<br />

0,<br />

028mm<br />

− 0,<br />

004mm<br />

=<br />

-5<br />

3<br />

⎞⎤<br />

5,7465 ⋅10<br />

mm /N<br />

−ν<br />

W ⎟<br />

⎟⎥<br />

⎠⎦<br />

*<br />

*<br />

S zul<br />

0,<br />

0565 mm<br />

p zul =<br />

=<br />

= 98,<br />

33 N / mm<br />

-5<br />

3<br />

⎡ 1 ⎛1<br />

+ q 1 1 q<br />

5,7465 10 mm /N<br />

N ⎞ ⎛ + W ⎞⎤<br />

⋅<br />

rp<br />

⋅ ⎢<br />

N<br />

W ⎥<br />

E ⎜ + ν<br />

⎣ N 1 q ⎟ +<br />

N E ⎜ −ν<br />

W 1 q ⎟<br />

⎝ − ⎠ ⎝ − W ⎠⎦<br />

Die kritische Stelle : Nabeninnenrand<br />

σ<br />

σ<br />

riN<br />

ϕiN<br />

2<br />

= − p = −98,<br />

33 N / mm<br />

1+<br />

qN<br />

1+<br />

0,<br />

224<br />

= ⋅ p = ⋅ 98,<br />

33 N / mm<br />

1−<br />

q 1−<br />

0,<br />

224<br />

N<br />

2<br />

= 155,<br />

10 N / mm<br />

2<br />

2


- 9 -<br />

Schubspannung infolge des Drehmomentes:<br />

32 ⋅T<br />

⋅ r<br />

τ t =<br />

π ⋅<br />

3<br />

32 ⋅3078,<br />

6 ⋅10<br />

Nmm ⋅ 45 mm<br />

2<br />

= 1,<br />

14 N / mm<br />

4<br />

mm<br />

p<br />

=<br />

4 4<br />

4 4<br />

( D − D ) π ⋅ ( 190 − 90 )<br />

aN<br />

iN<br />

Die Naben aus GG ⇒ Hauptspannungshypothese<br />

A<br />

zul<br />

*<br />

N<br />

155,<br />

10 N / mm<br />

=<br />

2<br />

260 N / mm<br />

2<br />

=<br />

2<br />

σ x + σ y<br />

σ V = ±<br />

2<br />

⎛σ x −σ<br />

y ⎞<br />

⎜<br />

2 ⎟<br />

⎝ ⎠<br />

2<br />

+ τ xy , τ xy ist hier zu vernachlässigen<br />

σ x + σ y σ x −σ<br />

y<br />

σ V = ±<br />

2 2<br />

σ riN<br />

=<br />

+ σ ϕiN<br />

σ riN<br />

±<br />

2<br />

−σ<br />

ϕiN<br />

2<br />

− 98,<br />

33 + 155,<br />

10 − 98,<br />

33 −155,<br />

10<br />

=<br />

±<br />

2<br />

2<br />

σ V<br />

2<br />

2<br />

= 28,<br />

38 N / mm m 126,<br />

715 N / mm<br />

σ V max<br />

2<br />

= 155,<br />

11 N / mm<br />

σ<br />

2<br />

= 260 N / mm<br />

0,<br />

596<br />

Man könnte die noch untersuchen, da qW = 0<br />

σ ϕ aW<br />

= σ<br />

raW<br />

= − p = −98,<br />

33 N / mm<br />

2 2<br />

σ V σ ϕ aW + 3⋅τ<br />

t = σ ϕaW<br />

= ( τ vernachlässigt)<br />

<<br />

t<br />

2<br />

; Überprüfung der welle nach GEH<br />

R<br />

ν<br />

eHW<br />

F<br />

Unkritisch


- 10 -<br />

Lösung zur Aufgabe 3<br />

1) Reibbeiwert<br />

15<br />

,<br />

0<br />

7<br />

,<br />

16<br />

tan<br />

2<br />

1<br />

'<br />

42<br />

16<br />

tan<br />

2<br />

1<br />

tan<br />

2<br />

1<br />

2<br />

tan =<br />

°<br />

⋅<br />

=<br />

°<br />

⋅<br />

=<br />

⋅<br />

=<br />

⇒<br />

⋅<br />

= α<br />

µ<br />

µ<br />

α H<br />

H<br />

2) Verteilung des Drehmoments (siehe Kap.4 Blatt 18/23)<br />

1<br />

1<br />

2<br />

tan<br />

−<br />

⋅<br />

⋅<br />

+<br />

⋅<br />

⋅<br />

=<br />

n<br />

H<br />

p<br />

H<br />

A<br />

n<br />

Q<br />

r<br />

F<br />

T<br />

µ<br />

α<br />

µ<br />

Nm<br />

T<br />

T<br />

K<br />

T<br />

Nm<br />

T<br />

T<br />

K<br />

T<br />

T<br />

T<br />

T<br />

Q<br />

K<br />

Q<br />

K<br />

T<br />

T<br />

T<br />

Q<br />

mit<br />

Q<br />

K<br />

Q<br />

K<br />

T<br />

n<br />

Für<br />

K<br />

Q<br />

K<br />

T<br />

n<br />

Für<br />

H<br />

7<br />

,<br />

26<br />

3<br />

1<br />

5<br />

,<br />

0<br />

3<br />

,<br />

53<br />

3<br />

2<br />

1<br />

3<br />

2<br />

)<br />

5<br />

,<br />

0<br />

1<br />

(<br />

1<br />

)<br />

1<br />

(<br />

1<br />

)<br />

1<br />

(<br />

5<br />

,<br />

0<br />

15<br />

,<br />

0<br />

2<br />

7<br />

,<br />

16<br />

tan<br />

7<br />

,<br />

16<br />

tan<br />

2<br />

tan<br />

tan<br />

:<br />

2<br />

1<br />

:<br />

1<br />

2<br />

2<br />

1<br />

1<br />

2<br />

1<br />

1<br />

2<br />

0<br />

1<br />

=<br />

⋅<br />

=<br />

⇒<br />

⋅<br />

=<br />

⇒<br />

=<br />

⋅<br />

=<br />

⇒<br />

⋅<br />

=<br />

⇒<br />

⋅<br />

=<br />

⋅<br />

+<br />

=<br />

⋅<br />

+<br />

=<br />

⇒<br />

+<br />

=<br />

+<br />

=<br />

=<br />

⋅<br />

+<br />

°<br />

°<br />

=<br />

⋅<br />

+<br />

=<br />

⋅<br />

=<br />

⋅<br />

=<br />

=<br />

⋅<br />

=<br />

⋅<br />

=<br />

=<br />

µ<br />

α<br />

α<br />

3) Paßfugendruck<br />

2<br />

2<br />

2<br />

3<br />

2<br />

2<br />

2<br />

2<br />

2<br />

2<br />

3<br />

2<br />

1<br />

1<br />

/<br />

36<br />

,<br />

13<br />

15<br />

,<br />

0<br />

3<br />

,<br />

5<br />

20<br />

2<br />

10<br />

7<br />

,<br />

26<br />

2<br />

/<br />

7<br />

,<br />

26<br />

15<br />

,<br />

0<br />

3<br />

,<br />

5<br />

20<br />

2<br />

10<br />

3<br />

,<br />

53<br />

2<br />

mm<br />

N<br />

mm<br />

mm<br />

Nmm<br />

l<br />

r<br />

T<br />

p<br />

mm<br />

N<br />

mm<br />

mm<br />

Nmm<br />

l<br />

r<br />

T<br />

p<br />

H<br />

p<br />

erf<br />

H<br />

p<br />

erf<br />

=<br />

⋅<br />

⋅<br />

⋅<br />

⋅<br />

=<br />

⋅<br />

⋅<br />

⋅<br />

=<br />

=<br />

⋅<br />

⋅<br />

⋅<br />

⋅<br />

=<br />

⋅<br />

⋅<br />

⋅<br />

=<br />

π<br />

µ<br />

π<br />

π<br />

µ<br />

π<br />

4) Axialkraft<br />

N<br />

mm<br />

Nmm<br />

F<br />

r<br />

Q<br />

Q<br />

T<br />

F<br />

n<br />

Q<br />

Q<br />

r<br />

F<br />

T<br />

A<br />

p<br />

H<br />

n<br />

H<br />

A<br />

n<br />

H<br />

p<br />

H<br />

A<br />

10667<br />

20<br />

15<br />

,<br />

0<br />

)<br />

5<br />

,<br />

0<br />

1<br />

(<br />

)<br />

15<br />

,<br />

0<br />

2<br />

7<br />

,<br />

16<br />

(tan<br />

)<br />

5<br />

,<br />

0<br />

1<br />

(<br />

10<br />

.<br />

80<br />

)<br />

1<br />

(<br />

)<br />

2<br />

(tan<br />

)<br />

1<br />

(<br />

)<br />

2<br />

(<br />

1<br />

1<br />

2<br />

tan<br />

2<br />

3<br />

1<br />

1<br />

1<br />

=<br />

⋅<br />

⋅<br />

−<br />

⋅<br />

+<br />

°<br />

⋅<br />

−<br />

⋅<br />

=<br />

⇒<br />

⋅<br />

⋅<br />

−<br />

⋅<br />

+<br />

⋅<br />

−<br />

⋅<br />

=<br />

⇒<br />

=<br />

−<br />

−<br />

⋅<br />

⋅<br />

+<br />

⋅<br />

⋅<br />

=<br />

µ<br />

µ<br />

α<br />

µ<br />

α<br />

µ


- 11 -<br />

5) Festigkeitsnachweis: siehe Kap. 4 Blatt 14/23 (Element 1)<br />

4133<br />

,<br />

0<br />

2<br />

/<br />

70<br />

2<br />

/<br />

45<br />

;<br />

/<br />

32<br />

,<br />

64<br />

4133<br />

,<br />

0<br />

1<br />

4133<br />

,<br />

0<br />

1<br />

/<br />

7<br />

,<br />

26<br />

1<br />

1<br />

/<br />

7<br />

,<br />

26<br />

2<br />

2<br />

2<br />

2<br />

1<br />

1<br />

2<br />

1<br />

1<br />

=<br />

⎟<br />

⎠<br />

⎞<br />

⎜<br />

⎝<br />

⎛<br />

=<br />

⎟<br />

⎟<br />

⎠<br />

⎞<br />

⎜<br />

⎜<br />

⎝<br />

⎛<br />

=<br />

=<br />

−<br />

+<br />

⋅<br />

−<br />

=<br />

−<br />

+<br />

⋅<br />

=<br />

−<br />

=<br />

−<br />

=<br />

=<br />

aN<br />

iN<br />

N<br />

N<br />

N<br />

erf<br />

iN<br />

erf<br />

riN<br />

erf<br />

r<br />

r<br />

q<br />

mit<br />

mm<br />

N<br />

mm<br />

N<br />

q<br />

q<br />

p<br />

mm<br />

N<br />

p<br />

p<br />

p<br />

ϕ<br />

σ<br />

σ<br />

( ) ( )<br />

)<br />

(<br />

/<br />

92<br />

,<br />

0<br />

45<br />

70<br />

20<br />

80000<br />

32<br />

32<br />

2<br />

4<br />

4<br />

4<br />

4<br />

4<br />

sigen<br />

vernachläs<br />

zu<br />

mm<br />

N<br />

mm<br />

mm<br />

Nmm<br />

D<br />

D<br />

r<br />

T<br />

t<br />

iN<br />

aN<br />

p<br />

t<br />

=<br />

−<br />

⋅<br />

⋅<br />

⋅<br />

=<br />

−<br />

⋅<br />

⋅<br />

⋅<br />

=<br />

τ<br />

π<br />

π<br />

τ<br />

Die Riemenscheibe aus GG ⇒ Hauptspannungshypothese<br />

!<br />

/<br />

100<br />

/<br />

5<br />

,<br />

2<br />

250<br />

/<br />

32<br />

,<br />

64<br />

/<br />

51<br />

,<br />

45<br />

/<br />

81<br />

,<br />

18<br />

2<br />

32<br />

,<br />

64<br />

7<br />

,<br />

26<br />

2<br />

32<br />

,<br />

64<br />

7<br />

,<br />

26<br />

2<br />

2<br />

2<br />

2<br />

,<br />

2<br />

2<br />

max<br />

2<br />

2<br />

2<br />

max<br />

2<br />

2<br />

1<br />

1<br />

1<br />

1<br />

2<br />

2<br />

Ok<br />

<strong>und</strong><br />

mm<br />

N<br />

mm<br />

N<br />

mm<br />

N<br />

mm<br />

N<br />

mm<br />

N<br />

sigen<br />

vernachläs<br />

zu<br />

hier<br />

ist<br />

zul<br />

V<br />

zul<br />

V<br />

V<br />

iN<br />

riN<br />

iN<br />

riN<br />

y<br />

x<br />

y<br />

x<br />

V<br />

xy<br />

xy<br />

y<br />

x<br />

y<br />

x<br />

V<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

τ<br />

τ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

σ<br />

ϕ<br />

ϕ<br />

<<br />

=<br />

=<br />

−<br />

=<br />

−<br />

=<br />

−<br />

−<br />

±<br />

+<br />

−<br />

=<br />

−<br />

±<br />

+<br />

=<br />

−<br />

±<br />

+<br />

=<br />

+<br />

⎟<br />

⎟<br />

⎠<br />

⎞<br />

⎜<br />

⎜<br />

⎝<br />

⎛ −<br />

±<br />

+<br />

=<br />

m

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!