Mégane, Smart, Twingo, Vectra, Cayenne, Panamera: hoe één man tal van autonamen bedacht
Manfred Gotta is een meester in het bedenken van autonamen. Mégane, Smart, Twingo, Vectra, Cayenne, Panamera: ze zijn allemaal door hem bedacht. Maar hoe doet hij dat toch?
Het bedrijf van Manfred Gotta is gevestigd in een historisch vakwerkhuis in het Zwarte Woud. Want Gotta, die klinkende namen bedacht voor tal van autofabrikanten, vindt 'dat sfeer belangrijk is voor creatie'. De 74-jarige Duitser heeft met zijn firma Gotta Brands niet alleen tal van autonamen gecreëerd, hij draait zijn hand ook niet om voor namen van wasmiddelen, meubels of kattenvoer, is te lezen op NU.nl.
Gotta begon in de tweede helft van de jaren tachtig met het bedenken van autonamen, nadat hij eerder werkzaam was in de reclamewereld. Het was een periode waarin veel autofabrikanten afstapten van kille cijfers als typeaanduidingen en kozen voor een woord in plaats van een getallencombinatie op de achterklep. Zijn grote doorbraak kwam met de naam Vectra voor Opel. ,,Uit financiële nood kwam ik op het idee om een boek te schrijven over het bouwen van merkimago's en dat was in een vloek en een zucht uitverkocht. Toen belde Opel, waar mijn naam rondging."
Arrogant als ik was, hing ik een gepeperd prijskaartje aan het verzinnen van een nieuwe autonaam: 45.000 Duitse Mark
Bekendste wapenfeit: de Twingo
Het telefoontje zou een keerpunt blijken in Gotta's carrière. ,,Opel werkte koortsachtig aan de ontwikkeling van een opvolger van de Ascona. Omdat die auto een nieuw tijdperk moest inluiden, wilde de directie een nieuwe naam. Dat was echter niet 'zo gezegd, zo gedaan'. Arrogant als ik was, hing ik er een gepeperd prijskaartje aan: 45.000 Duitse Mark. De offerte werd aanvankelijk niet gehonoreerd, want te hoog. Maar kennelijk voelde Opel de druk om op tijd met een naam op de proppen te komen."
Gotta hield zijn poot stijf. ,,Een maand later kreeg ik de opdracht alsnog", zegt hij lachend. Zijn honorarium was destijds fors voor alleen een naam. Maar Gotta hield woord en kwam met een fantasienaam op de proppen, die nieuwigheid signaleert en interesse opwekt: Vectra. Steeds meer mensen in de auto-industrie hoorden dat Gotta goed was in het verzinnen van productnamen. In navolging van Opel klopte Renault bij hem aan. Het leidde tot zijn waarschijnlijk bekendste wapenfeit: de creatie van de naam Twingo.
Lees ook: Neymar als boegbeeld: elektrische stadsauto van Nederlandse investeerder naar de beurs
'Soms testen we wel driehonderd namen'
Gotta had al tijdens zijn werk als accountmanager bij een reclamebureau ontdekt dat hij goed is in het bedenken van namen voor producten. ,,Het begint met luisteren: wat wil de klant? Voor wat voor bedrijf gaan we een naam bedenken? Wat voor cultuur heerst daar? Een bedrijf bestaat namelijk uit mensen, dat vergeten we wel eens. Dus we moeten een klik hebben, een relatie opbouwen.''
Een team gaat vervolgens met de creatie aan de slag: zo'n twintig medewerkers die ideeën aandragen. Gotta: ,,We combineren alle mogelijke letters met behulp van de computer en we discussiëren in groepen. Vervolgens komt er een lang proces, waarin soms wel driehonderd namen worden getest. Een naam moet overal in de wereld goed klinken. Hij moet enerzijds polariseren, maar tegelijkertijd geen agressie oproepen. En hij mag niets onoorbaars betekenen. Zo blijven alleen de markante namen over.''
Een naam moet overal in de wereld goed klinken. Hij moet enerzijds polariseren, maar tegelijkertijd geen agressie oproepen
Belangrijk is ook het visualiseren van de geselecteerde namen, vertelt Gotta. Daarom schreef hij zo'n naam vaak met krijt op een schoolbord en vroeg medewerkers om een reactie. Ook wilde hij de betreffende auto liefst in een zo vroeg mogelijk stadium zien. ,,Dan loop ik een rondje om de auto. Bekijk de koplampen, de grille, het gezicht. Voor mij heeft een auto een ziel. Ik laat me er zelfs in opsluiten. Zo neem ik de geur in me op, voel ik de materialen.''
'Dit vak vraagt telkens om vernieuwing'
Gotta bedacht niet alleen tientallen modelnamen als Panamera en Cayenne (Porsche), maar ook modelnamen als Smart (voor Daimler-Benz) en Xedos (voor Mazda). Soms kreeg hij ook opdracht om de naam van een versnellingsbak te bedenken, zoals Tiptronic (Porsche) en Sensonic (Saab).
De Duitser is een voorstander van fantasienamen in plaats van bestaande jongens- of meisjesnamen. Ook hekelt hij moderne aanduidingen als E-tron (drol in het Frans) - terwijl Audi de naam gebruikt voor zijn elektrische modellen. En hij vindt het onbegrijpelijk dat er kostbare fouten met onbenullige typenamen worden gemaakt, zoals met de Toyota MR2 (merde, oftewel poep in het Frans) en de Mitsubishi Pajero (Spaans voor masturberen).
Lees ook: Expert Floris Hülsmann (Namarama): 'Meerwaarde merknaam wordt enorm onderschat'
Het is toch tenenkrommend om een werkelijk vernieuwend product AXR te noemen?
Creatieve armoede
Officieel is Gotta inmiddels met pensioen. Het werk laat hij tegenwoordig vooral aan zijn zoon over, die inmiddels de scepter zwaait over het bedrijf. Maar hij kan het niet laten zich er af en toe tóch mee te bemoeien.
,,Het interessante van dit vak is dat het telkens weer om vernieuwing vraagt. Mijn uitdaging is om telkens nieuwe standaarden te zetten. Ik hou van bedrijven die hun nek durven uit te steken. Want het is toch tenenkrommend om een werkelijk vernieuwend product AXR te noemen? Dat is toch creatieve armoede?''
