Kozakken verlosten Banholt in de achttiende eeuw van rattenplaag

A gen Besseme, het huidige Loverixplein. © archief Stichting Heemkunde Tebannet

Banholt -

In de jaren van Napoleon, toen vreemde legers door Europa trokken, waren Kozakken gelegerd in Banholt. Zij hadden hun kampement opgeslagen op de Plei.

Harry van der Bruggen - Stichting Heemkunde Tebannet

Het was vreemd volk, ruwe krijgers uit de verre steppen van Azië, waarmee moeilijk viel te communiceren. Maar iedere morgen ontwaakten zij bij het eerste ochtendgloren en baden dan onder de brede linde tot hun God. Dat stelde de Banholtenaren gerust. Een ander punt van overeenkomst was dat die gasten grote hoeveelheden brandewijn dronken. Alleen: zij bestrooiden hun drank rijkelijk met peper. Het bleven tenslotte ‘wilden’.

Strafexpeditie

De Kozakken hadden heel Banholt willen platbranden. Toen een van de soldaten haar dochter lastigviel, had vrouw H. hem met haar klomp zo’n klap voor zijn kop verkocht dat hij uren buiten westen bleef. Maar de eenheid zag af van die strafexpeditie, omdat dan de aanvoer van brandewijn zou droogvallen.

Ratten

In 1815 werden Banholt en Terhorst geteisterd door een rattenplaag. Waar ze vandaan kwamen was een raadsel. Maar het krioelde ervan: in de velden, langs waterlopen en bij de regenputten, in stallen en schuren. Ook in de huizen kropen de ratten rond, op voorraadzolders, in keukens en bij bakovens. Ze waren een last voor de huisdieren en het vee. Ook de kinderen waren niet veilig voor de knagers. Hier kwamen de Kozakken te hulp.

Stro

De hoofdman liet de Besseme (nu het Loverixplein) vol stapelen met stro. Van alle kanten werd het aangedragen. Toen liet hij de manschappen de ratten bijeendrijven. De krijgers verspreidden zich over het dorp en porden de dieren uit hun holen. Vanuit de velden, vanuit de stallen en schuren, vanuit de huizen kwamen ze tevoorschijn. De Kozakken dreven de ratten voor zich uit met boomtakken en terwijl zij vreemde commando’s schreeuwden. Langs de wegen en paden, door de straten en de huisweiden ging het richting Besseme. Daar kropen ze in het stro. Toen de laatste rat, die wat achterop sukkelde, ten slotte in het stro was verdwenen, werd dit aan alle kanten aangestoken. Het ongedierte werd uitgeroeid, tot het laatste exemplaar.

De Kozakken werden nu door iedereen vereerd. Hun standplaats, de Plei, werd bijna beschouwd als gewijde grond.

Alle Plus-artikelen lezen?

Word nu digitaal abonnee en kies voor een jaar lang korting (1,50 per week) of maandelijkse flexibiliteit (3,50 per week).

Kies digitaal